Bart w swoim komentarzu poruszył kwestię podejścia do emocji. Według jednego z jego rozmówców „prawdziwe” emocje są spontaniczne i nieprzewidywalne, wszystko inne jest zubożeniem człowieka. Jak wygląda ta sprawa z mojego osobistego punktu widzenia?
Po pierwsze, staram się nie kontrolować emocji jako takich. To co robie, to odbieranie innym ludziom kontroli nad wywoływaniem we mnie wszelkich emocji negatywnych (tzn. nieprzyjemnych dla mnie, bądź pozbawiających mnie energii i zapału do życia). Nie widzę żadnego racjonalnego powodu, dla którego miałbym umożliwiać innym osobom takie obniżanie jakości mojego życia!
Jasne, że jako człowiek, jestem zdolny do wszelkich ludzkich odczuć (to daje nam tę pełnię człowieczeństwa), ale w wypadku tych destruktywnych lepiej być jak kierowca rajdowy w poślizgu kontrolowanym, niż jak żółtodziób w nieopanowalnym kołowrotku na zalodzonej nawierzchni.
Oznacza to w praktyce że:

• nikt nie może wrzucić mnie w negatywny stan wewnętrzny bez mojej zgody (nie ma zgody!! :-)). Kto tej niezależności nie doświadczył to nie ma pojęcia jak bardzo poprawia to jakość życia!
• mam w sobie wbudowane mechanizmy zabezpieczające w wypadku wpadnięcia w taki stan pod wpływem obiektywnych okoliczności życiowych.

Jeśli to jest zubożeniem, to ja chętnie jestem pod tym względem ubogi. Najwyraźniej nie mam natury męczennika, jak ktoś woli inaczej, to proszę bardzo, to jest jego życie. :-)
To powiedziawszy, trzeba uczciwie stwierdzić, że czasem samo życie stawia nas przed sytuacjami, kiedy trzeba ciagnąć za tę wspomnianą wyżej linę bezpieczeństwa, niemniej mam wrażenie, że i tak wiele rzeczy nie biorę tak tragicznie jak większość naszych Rodaków (o tym histerycznym aspekcie naszego wychowania napiszę kiedyś osobny post).
Wracając do odczuć i emocji, to oczywiście jestem za pełna spontanicznością tych wszelkich przyjemnych doznań i jakiekolwiek próby ich tlumienia, bądź ograniczania rzeczywiście nas zubażają. Tutaj nie należy się bać, bycie od czasu do czasu na emocjonalnym „haju” jest bardzo przyjemne i zdrowe zarówno dla duszy jak i ciała, co łatwo potwierdzi każdy fachowiec.  

Nie dajcie sobie też wmówić, że cierpienie i ból są szlachetne, a radość i przyjemność płytkie i dziecinne! Czasem mam wrazenie że sporej części ludzi wszczepiono takie dziwne przekonanie i potem szukając tej szlachetności unieszczęśliwiają siebie i innych (sam tak kiedyś miałem).

Tak naprawdę połączenie konkretny bodziec – wywołana emocja jest bardzo często rezultatem kondycjonowania (tresury :-)) w młodości i jeśli chcielibyśmy, to możemy te połączenia dość łatwo zmienić. No ale to już ewentualnie temat na inny post.

PS: Oczywiście nie zapomniałem o kontynuacji naszej dyskusji dotyczącej sytuacji trudnych, jednak wymaga ona więcej czasu, niż mam dziś do dyspozycji.

Chcę przypomnieć Wam dość prostą i znaną sprawę, a mianowicie cztery stopnie poznania. Zdaję sobie sprawę, iż wielu z Was słyszało o tym, niemniej pozostałym może się to przydać np. przy pracy nad reakcjami w sytuacjach trudnych.

Mamy, jak już wspomniałem, 4 stopnie poznania:

1. Nieświadoma niekompetencja – nie potrafię, bądź nie znam czegoś, i nawet nie zdaję sobie sprawy z tego. Na przykład automatycznie reaguję złością, badź poczuciem winy na słowa drugiego człowieka.
2. Swiadoma niekompetencja – ciągle jeszcze nie potrafię czegoś zrobić, ale przynajmniej zdaję sobie z tego sprawę. To tak, jak po przeczytaniu poprzednich 2 postów wiemy teraz, że słowa drugiego człowieka to tylko fala powietrza, a jednak denerwujemy się, gdy ktoś publicznie nazwie nas np. idiotą
3. Swiadoma kompetencja – Wiemy juz coś i potrafimy właściwie zareagować, niemniej musimy przy tym świadomie o tym myśleć. Przykłady. pierwsze godziny jazdy po zdaniu egzaminu na prawko, spokojna reakcja na obelgi, jeśli o tym pamiętasz
4. Nieświadoma kompetencja – robisz coś dobrze zupełnie odruchowo i nie myśląc o tym. Na przykład doświadczony kierowcy na trasie Warszawa- Berlin zmienia dziesiatki razy biegi, robi to prawidłowo,  a jednocześnie zupełnie machinalnie. Albo ktoś próbuje mnie dotknąć, czy obrazić, ale automatycznie pobudza tym tylko moją ciekawość :-)

Na normalnym szkoleniu można z uczestnikami osiagnąć ten trzeci stopień, potem musza dalej ćwiczyć.

Jak kogoś coachuję, to można dojść do czwartego (pamietam miałem kiedyś klienta, do którego dzwoniłem w środku nocy z pretensjami i biada jak nie zareagował poprawnie :-))

W przypadku tego blogu realistycznie mogę oczekiwać, ze przynajmniej część Czytelników nagle zacznie sobie pewne rzeczy uświadamiać (przejscie z pierwszego na drugi stopień). To niby mało, niemniej właśnie to przejście jest najtrudniejsze i najważniejsze, bo po osiągnieciu świadomej niekompetencji pojawia się przed nami po raz pierwszy możliwość wyboru.  Tak też traktujcie to co tutaj piszę, jako właśnie takie lemowskie „ocykany” :-) i każdy z Was może potem wykorzystać to, jub też nie. To Wasze życie……

Po małej przerwie wracamy do naszej dyskusji o metodach postępowania w trudnych sytuacjach.

Ostatnio powiedzieliśmy sobie, że na ogół maksimum tego, co może zrobić inny człowiek, to wprawić powietrze w określone drgania. Te drgania wpadając w nasze ucho uruchamiają specjalny program, który powoduje, że czujemy się źle, agresywnie itp.

Jak teraz odzyskać kontrolę nad swoimi emocjami?

Osobiście znam trzy sposoby:

1) najskuteczniejszy to udział w specjalnym seminarium, podczas którego np. przez 2 doby jesteś bombardowany wyzwiskami, publicznie ośmieszany itp. To jest metoda bardzo hardcore, aczkolwiek niezwykle skuteczna. Wadą jest to, że prowadzący musi bardzo dobrze wiedzieć co robi, bo inaczej uczestnicy mogą potem wymagać intensywnej psychoterapii :-)

Sam brałem dawno temu udział w czymś takim jako uczestnik i nie tylko nie mogłem spać w trakcie szkolenia, ale też kilka nocy potem :-) Niemniej dziś werbalnie nikt nie może zrobić mi krzywdy. Sam robie czasem na wyraźne życzenie grupy, którą znam taki trening „top gun”, ale nie jest to sposób dla każdego.

2) Można, po zidentyfikowaniu każdego z tych specyficznych bodźców (bo na każdego człowieka działają trochę inne wypowiedzi), powymieniać komuś reakcje prostymi metodami NPL jak np. łączenie kotwic albo, o dziwo, visual swish. Jeśli ktoś to potrafi robić to jest to bardzo proste (czasem wymieniam moim uczestnikom całą onieśmielającą reakcję na trudnego szefa na coś bardziej konstruktywnego :-))

3) ostatnia metoda trwa najdłużej, za to każdy może ją we własnym zakresie zastosować. Pierwszą rzeczą jest dokładne uświadomienie sobie, na jakie wyrażenia pod naszym adresem reagujemy agresją. To jest najtrudniejsza część ćwiczenia, bo zazwyczaj te związki przyczynowo-skutkowe leżą w tzw. zakresie nieuświadomionym każdego z nas (blind spot w JOHARI Window). W tym wyszukiwaniu bardzo pomocni są bliscy nam ludzie, którzy znają nasze „wrażliwe punkty”.

Kiedy mamy już taką małą „kolekcję” to wybieramy jeden z nich (ten najczęściej występujący) i próbujemy przyłapać się na tym, że zareagowaliśmy na niego. Pierwsze kilka razy spowoduje to z pewnością jeszcze większą frustrację, bo uświadomimy sobie, jak łatwo ktoś nami zamanipulował.

Ciekawa rzecz dzieje sie około 5-6 razu, nagle „przyłapujemy sie” zanim zareagujemy emocjonalnie. Wtedy uświadamiamy sobie, że ktoś po prostu usiłuje przejąć kontrolę nad naszym stanem wewnętrznym i to takimi prymitywnymi środkami!!. Wtedy możemy spokojnie wykonać w myśli stary, ale ciągle jeszcze aktualny gest Kozakiewicza :-)

Oczywiście mówimy tutaj o reakcji wewnętrznej, o tym jak zareagować na zewnątrz powiemy sobie następnym razem.

Proszę o zrozumienie, jeśli potrwa to parę dni – mam akurat bardzo gorący okres w sprawach zawodowych.

PS: Parą ciekawych kwestii zostało poruszonych w różnych komenterzach i tam też na nie odpowiedziałem.

Dziś zgodnie z życzeniem Pawła rozpoczniemy rozważania o radzeniu sobie w trudnych, często naładowanych negatywnymi emocjami sytuacjach z innymi ludźmi. Jest przy tym w gruncie rzeczy wszystko jedno, czy mają one miejsce w pracy, czy też w życiu prywatnym (jeśli ktoś robi takie rozróżnienie :-))

Pierwszą i najważniejszą rzeczą, z którą musimy sobie w takim przypadku poradzić jest …… własna reakcja emocjonalna. Zaden człowiek nie lubi, kiedy ktoś inny ma do niego pretensje, badź  stawia mu zarzuty, niemniej moje obserwacje wykazują, że my Polacy jesteśmy na tym punkcie szczególnie wrażliwi i łatwo wpadamy w gniew.
Tak więc pierwsze zadanie dla każdego z Was polega na uważnej samoobserwacji, jak reagujecie wewnętrznie, kiedy ktoś atakuje Was werbalnie w dowolny sposób. Przy tym należy obserwować własną reakcję zarówno w sytuacji, kiedy te zarzuty są uzasadnione, jak i wtedy, kiedy są całkowicie bezpodstawne.

Jeśli zrobicie powyższe naprawdę rzetelnie, to zapewne większość z Was stwierdzi, że na ogół takie wypowiedzi budzą w nas silne reakcje emocjonalne, takie jak żal, poczucie niższości, czy tez agresja. Tak zostaliśmy wytresowani w dzieciństwie i tak długo, jak będziemy reagować zgodnie z tymi automatycznymi programami, to możemy zapomnieć o skutecznym radzeniu sobie z takimi sytuacjami, a także zaakceptować znaczne obniżenie odczuwanej przez nas jakości życia.
Na podstawie czego twierdzę, że jest to zachowanie nam wytresowane? Zróbcie taki mały eksperyment: Podejdźcie do dowolnego niemowlęcia (najlepiej wyjaśniając wcześniej cel tej próby jego rodzicom :-) ) i powiedzcie mu cokolwiek obraźliwego. Zobaczcie, czy to niemowlę się oburzy, czy też popatrzy na Was i się uśmiechnie. Podobnie będzie, jeśli w normalny sposób powiecie coś niezwykle obraźliwego osobie dorosłej, lecz zrobicie to w jakimś egzotycznym języku :-) Czy potrzeba jeszcze jakiś dowodów na to, że nasze emocjonalne reakcje na słowa wypowiadane przez innych to czysty software w naszym mózgu, a nie coś z czym przychodzimy na świat??
To dobra wiadomość, bo jak wiadomo w każdym komputerze (też tym znajdującym się między naszymi uszami) łatwiej zrobić update oprogramowania, niż zmienić coś, co jest, jak mówią komputerowcy „hard wired” w hardware.
Cała sprawa jest warta świeczki, bo wyobraźcie sobie, jak wyglądałoby Wasze życie, jeśli nikt bez Waszej zgody nie mógłby słowami negatywnie wpłynąć na Wasz stan wewnątrzny! Ja mam taką wygodną sytuację od wielu lat i uwierzcie mi, że ogromnie podnosi to wspomnianą wcześniej jakość życia i to bez konieczności wydawania pieniędzy, kupowania czegokolwiek, czy cieżkiej pracy.
Zmotywowani? No to do roboty!! :-)

Pierwszą rzeczą, którą musimy sobie uświadomić, to fakt, że abstrahując od bezpośredniej przemocy fizycznej, wszystko co drugi człowiek może w komunikacji z nami zrobić, to wprowadzić powietrze wokół nas w pewne określone drgania, które nazywamy słowami. Tak, tak, to jest naprawdę wszystko (OK, może robiąc jakiś wyraz twarzy, czy gestykulując dołożyć do tego zmiany w wiązce fotonów trafiającej do naszych oczu). Całą resztę, wszelkie zmiany emocjonalne i fizjologiczne w naszym organiźmie (jak np. zaczerwienienie skóry, podniesienie poziomu adrenaliny, wzmożone wydzielanie kwasów żołądkowych itp. reakcje) wytwarzamy sobie sami!! Są to zazwyczaj tak skomplikowane reakcje i procesy, że sztuczne wywołanie ich z zewnątrz wymagałoby użycia całej kombinacji różnych chemikalii i podania ich nam dożylnie w ściśle określonych proporcjach i właściwej kolejności. Takiej możliwości nasz przeciętny rozmówca nie ma, jedyne co mu pozostaje to właśnie ta wspomniana wcześniej fala powietrza. Smutnym faktem jest to, że w przypadku wielu ludzi to wystarczy, aby zmienić im ich stan wewnętrzny na znacznie gorszy.
Część ludzi stara się to zmienić, walcząc z występująca reakcją emocjonalną, bądź starając się ją stłumić. To z jednej strony jest mało skuteczne, z drugiej wręcz szkodliwe dla zdrowia, bo ta stłumiona negatywna energia wcale nie ginie, tylko zaczyna obracać się przeciwko nam. Każdy doświadczony lekarz mógłby wymienić całą paletę schorzeń, od wrzodów na żołądku, po takie rzeczy jak niektóre odmiany raka, które można w prostej linni odnieść do tłumionych latami negatywnych emocji. Tak więc nie róbcie sobie tego!!
Z drugiej strony to, że potrafimy się porządnie wkurzyć, to jest cenna umiejętność, która w pewnych sytuacjach może nawet uratować nam życie, więc nie próbujmy jej zlikwidować. Problem polega nie na tym, że mamy taki program, lecz na tym, że w wiekszości przypadków przyciski kontrolne mają w rękach (w rezultacie tresury uprawianej przez społeczeństwo) inni ludzie. I jeśli chcemy przestać być bezwolną marionetką w ich rękach i odzyskać własną suwerenność, to właśnie od odzyskania tej kontroli powinniśmy zacząć.
Ten post zrobił się trochę długi, więc jak to konkretnie zrobić opowiemy sobie w następnym odcinku. Na razie zostawiam Wam te przemyślenia do przetrawienia :-) Jeśli macie jakiekolwiek pytania, czy wątpliwości to zapraszam do zamieszczenia ich w komentarzach.

PS: Już dzieci w USA mają taki wierszyk: „Sticks and stones can break my bones, but words never hurt me”.
Czego i Wam z całego serca życzę!

Właśnie  czytając różne blogi natknąłem sie w „Tako rzecze Shrew” na zadziwiający mnie opis reakcji niektórych firm i ich reprezentantów na sytuacje trudne z klientem. Według obserwacji Patrycji spora część „biznesmenów” i sprzedawców na słowa krytyki reaguje ……. milczeniem.

Wedlug autorki jest to zabójcze z punktu widzenia PR i tutaj bez wątpienia należy z nią się zgodzić. Dodatkowo widzę jeszcze gorszy problem gdzieś indziej, a mianowicie w kwestii braków jeśli chodzi o absolutne podstawy komunikacji międzyludzkiej.

To jest ten „niewłaściwy instynkt” o którym pisze, a który tak naprawdę jest bardzo powszechną nieumiejętnością konstruktywnej reakcji na pretensje innego człowieka.

Właśnie dlatego porządny trening z tego zakresu musi zawierać ćwiczenia z radzenia sobie w każdej sytuacji konfliktowej, również tej naładowanej negatywnymi emocjami. I to nie pseudofilozoficzne, książkowe rozważania, lecz prawdziwą konfrontację z rozjuszonym, a jednocześnie sprawnym językowo przeciwnikiem. U mnie np. uczestnicy muszą praktycznie poradzić sobie z tak wulgarnym językiem i tak agresywną forma przekazu rozmówcy, że wszystko, co spotka ich potem w prawdziwym życiu jest znacznie prostsze do rozwiązania. Sam się czasem dziwię, skąd, przy moim  normalnie kulturalnym sposobie wyrażania się, biorę czasem na treningach taki język :-)

Dlaczego ten brak reakcji jest taki zły? Rzecz polega na tym, iż na ogół nasi rozmówcy wybierają agresywną i głośną forme przekazu, gdyż nie wierzą że normalna i spokojna dałaby pożądany rezultat. Dotyczy to zarówno sytuacji w pracy jak i w rodzinie (pomyślcie o rodzicach krzyczących na dzieci i odwrotnie). Jeśli teraz w sytuacji konfliktowej ktoś zwraca sie do nas, a my nie okazujemy żadnej reakcji, to druga strona zakłada (często podświadomie), że musi zwiększyć intensywność bodźca, co prowadzi do dalszej eskalacji problemu. Wyjście polega na okazaniu zainteresowania problemem rozmówcy i wykazaniu się chęcią wypracowania rozwiązania. W ten sposób możemy nawet potencjalnie niekorzystną dla nas sytuację obrócić na naszą korzyść.

I to wszystko trzeba na treningu zrobić nie teoretycznie, ale praktycznie, na oryginalnych przypadkach osób trenowanych, przerabiając też wszelkie emocjonalne „wort case scenarios”. Przy braku tego, właściwie należałoby zażądać od prowadzącego zwrotu honorarium i wypłacenia odszkodowania za zmarnowany czas uczestników.

I jeszcze jedno: pisząc „okazaniu zainteresowania ” mam na myśli autentyczne zainteresowanie, a nie udawanie go!!

PS: Kto ma prawdziwą władzę i posłuch nie musi podnosić głosu. Pamiętacie Don Corleone z „Ojca Chrzestnego”? On nie podnosił glosu, nie walił pięścią w stół, cichym, ochrypłym glosem spokojnie prosił o różne rzeczy.

Pamiętacie tę scenę z „Wojen Gwiezdnych”, kiedy Luke Skywalker szuka mistrza Jedi na odległej planecie. Po drodze napotyka Yodę i na początku całkowicie go lekceważy, mając w głowie określony obraz, jak taki mistrz powinien wyglądać i zachowywać się, do którego ten śmieszny stwór kompletnie nie pasuje. Tymczasem to właśnie Yoda jest tym niedościgłym mistrzem, u którego Luke musi pobierać nauki.
Jest to bardzo trafna metafora naszej sytuacji życiowej, kiedy często, zwłaszcza w tzw. sprawach „miękkich” szukamy wytrwale nauczyciela, podczas gdy jest on cały czas obok nas i tylko nasza rozbujała wyobraźnia powoduje, że tego nie dostrzegamy!
Polecam Wam intensywne przemyślenie tej kwestii, bo sam w życiu miałem co najmniej kilku takich niezwykłych nauczycieli, od których pobrałem lekcje zmieniające moje życie. Chcecie przykładów? Proszę bardzo! Zacznijmy od dawniejszych czasów i skończmy na dzisiejszych:

• Mieszkający z żoną w piwnicy i żyjący ze sprzedaży gazet Pers Ali R. nauczył mnie co to znaczy zlekceważyć etat i radzić sobie jako wolny przedsiębiorca.
  Bez tej lekcji nie byłbym dzisiaj tym kim jestem i nie prowadziłbym tak dobrego życia.
• Emerytowany handlarz futrami, Egon A. (Żyd, który przeżył hitleryzm w Wiedniu) poznany przy naprawianiu jego samochodu w naszym półlegalnym warsztacie w Austrii nauczył mnie wiele o prowadzeniu „low overhead operation” :-)
  Bez tej lekcji nie byłbym dzisiaj tym kim jestem i nie prowadziłbym tak dobrego życia.
• Osiemnastoletnia wówczas absolwentka podstawówki Francesca M. nauczyła mnie, że „prawie wszystko można robić, tylko większość ludzi nie zdaje sobie z tego sprawy”.  Nauczyła mnie też, jak daleko mogą się posunąć seksualne relacje między mężczyzną i kobietą :-)
  Bez tej lekcji nie byłbym dzisiaj tym kim jestem i nie prowadziłbym tak dobrego życia.
• „Sailing bum” Nick posiadający skromną łódkę, na której żył utrzymując się z dorywczych zajęć nauczył mnie jak, przy odrobinie inteligencji i pomysłowości, niewiele potrzeba, aby dobrze i przyjemnie żyć.
  Bez tej lekcji nie byłoby mnie w ogóle, bo zapracowałbym się na śmierć w mojej własnej firmie komputerowej.
• Cierpiący na cieżką hemofilię i przykuty do wózka młody człowiek nauczył mnie, że niezależnie od spotykających mnie prywatnych, czy biznesowych wyzwań, ciągle nie mam żadnego naprawdę poważnego problemu.
  Bez tej lekcji nie byłbym dzisiaj tym kim jestem i nie prowadziłbym tak dobrego życia.
• I jeszcze paru innych, dość niezwykłych „nauczycieli”, których teraz nie będę już tutaj wymieniał.
  Bez ich lekcji nie byłbym dzisiaj tym kim jestem i nie prowadziłbym tak dobrego życia.

Czy masz też takich bardzo różnych od Ciebie ludzi, którzy w którymś momencie Twojego życia udzielili Ci wartościowych nauk? Jacy to byli ludzie, jakie lekcje?

Zapraszam do podzielenia się z nami w komentarzach.

Normalnie wolę na tym blogu pisać własne przemyślenia, niemniej sądzę, że dla tego należy zrobić wyjątek.

Guy Kawasaki napisał doskonały post na ten temat, który bezwzględnie warto przeczytać i przemyśleć.

Moim skromnym zdaniem rozważania te są bardzo trafne i dość dobrze oddają podstawowe problemy, dlaczego tego typu zamierzenia w Unii nie bardzo mogą wystartować. Jeśli przyglądam się, czym zajmują się politycy (i większość ludzi) w krajach, gdzie mam bliższy wgląd (Niemcy, Polska), bądź co można przeczytać na ten temat w mediach o Francji, czy Włoszech, to szkoda mi Europy za 10-20 lat. Nie oznacza to oczywiście natychmiastowej katastrofy (upadek Cesarstwa Rzymskiego też trwał sporo czasu), jednak trend jest bardzo wyraźny i wielu z dzisiejszych 20-latków może w wieku średnim obudzić się z przysłowiową ręką w nocniku. Ciekawe ile z tych ludzi w ogóle myśli w takich kategoriach podejmując dziś ważne decyzje życiowe? Znam takie osoby, ale jest ich stosunkowo niewiele.

Aby zakończyć optymistycznie, jest taki region w Polsce, który mimo tych niesprzyjających okoliczności robi wiele, aby stać się zarówno żywym centrum przyciągającym ludzi z inicjatywą a jednocześnie taką nowoczesną oazą technologiczną.

Zagadka dla szacownych Czytelników: Gdzie to jest?

Update: przypomniał mi się post Loic De Meur na temat powstawania europejskiej konkurencji Google. Warto przeczytać, szczególnie ten fragment jest wymowny:

„A galaxy of actors who compete to get the subventions and don’t get much noticed for their latest web innovations ”

czyli krótko transfer publicznych pieniędzy (zebranych od podatników) do kilku wybranych wielkich firm.

Tak się to robi po europejsku, a szczególnie po francusku. Wnioski niech sobie wyciagnie każdy dla siebie.

Witajcie

Wraz ze wzrostem popularnosci strony nasilił mi się ostatnio spam poprzez różne roboty.
Dlatego przy pisaniu komentarza trzeba rozwiązać prościutkie zadanie arytmetyczne.
Nie jest to po to, aby Was sprawdzać, tylko aby znacznie utrudnić życie większości spambotów. Myślę, że nikt z tym nie będzie miał jakichkolwiek trudności :-)

Tak mówi stare łacińskie powiedzenie i ma ono zastosowanie nie tylko przy analizie napojów :-)
Ostatnio mówiliśmy o odbieraniu feedbacku i rad od innych ludzi, dzisiaj pomyślmy, czyje właściwie rady skłonni jesteśmy wysłuchać i zastosować w naszym życiu.
Bardzo często obserwuję w tym względzie dwie, dość mało konstuktywne postawy.

• Pierwsza polega na głębokim przekonaniu o własnej doskonałości i wyższości nad innymi. To podejście, dość rozpowszechnione wśród „młodych gniewnych” powoduje odcięcie się danej jednostki od potencjalnie nowych i przełomowych idei, co czasem długoterminowo bywa bardzo kosztowne. Skąd to tak dobrze wiem? Przyznaję się otwarcie, że też taki kiedyś byłem :-)
• Druga polega na łatwej wierze wszelkiego rodzaju „autorytetom”, czy to posiadającym jakikolwiek tytuł, nazwisko, czy też będącymi po prostu osobami znanymi. To Was nie dotyczy? A do kogo skierowane są reklamy, w których np. znany aktor zaleca usługi pewnego banku, albo takiż piosenkarz wybór określonego dostawcy telefonii komórkowej. Ile tysięcy studentów studiuje ekonomię u ludzi, których głównymi osiągnięciami jest wyprodukowanie paru mądrze brzmiących publikacji i mówiąc kolokwialnie, załapanie się na pracę, polegającą na dostarczaniu za pieniądze teoretycznych pseudotreści młodym ludziom, którzy ciężko muszą na to wszystko zarobić.
  Czy też z mojej branży, ile jest płatnych kursów trenerskich prowadzonych przez ludzi, którzy na wolnym rynku (czyli w firmach, gdzie liczą się rezultaty) nie mieli by żadnych szans na zdobycie komercyjnego zlecenia za przyzwoite honorarium?

Moje gorące zalecenie dla każdego z Was, zanim napijecie się z jakiegokolwiek źródła wiedzy, przyjrzyjcie mu się uważnie oraz zastanówcie czy w danej kwestii jest to źródło z Waszego punktu widzenia kompetentne i czy podobają Wam się rezultaty przez tę osobę osiągane.
To oczywiście dotyczy też  wszystkiego, co czytacie w tym blogu :-)

Mogę Wam powiedzieć jak ja to robię. Moich nauczycieli dzielę na dwie grupy: nauczycieli merytorycznych i nauczycieli życiowych.
Jeśli chodzi o tych merytorycznych, to zawsze staram się znaleźć ludzi tak dobrych w danej dziedzinie, jak tylko to możliwe. I tak biorąc przykłady z mojego życia:

• Inwestowania uczyłem się od pewnego multimilionera w USA, który robi to od 40 lat, a zaczął jako robotnik w fabryce
• Podejścia do biznesu od pewnego Austriaka, posiadającego w sumie średniej wielkości firmę, która mimo tego przynosiła bardzo duże profity a właściciel miał czas na dobre i ciekawe życie.
• Dobrej praktyki morskiej u emerytowanego kapitana amerykańskiej marynarki wojennej.
• Podejścia z sercem do innych, od kobiety, która mogłaby swoim obdzielić całą grupę ludzi.

I można by tak dalej……
To co chcę Wam powiedzieć, to to, iż warto zadać sobie trudu i poszukać dobrego nauczyciela (mentora) w danej dziedzinie. Potem trzeba tylko mieć otwarty umysł i z niego korzystać :-)
Opieranie się na byle jakich nauczycielach merytorycznych prowadzi do dużej bylejakości w Waszym życiu i z pewnością zasługujecie na coś lepszego.
Jako ciekawostka, żaden ze wspomnianych powyżej nauczycieli nie robił tego dla mnie za pieniądze. Jeśli chcecie wiedzieć jak ich do tego skłoniłem to polecam przeczytanie postu „Czy jesteś miłym człowiekiem?”

Mój Eurocity dojeżdźa powoli do Warszawy, więc o tej drugiej, bardzo ciekawej grupie nauczycieli napiszę jutro.

Wczoraj mówiliśmy o niekorzystnych skutkach udzielania porad bez zlecenia. Dzisiaj porozmawiajmy jak to jest, kiedy ktoś mówi nam rzeczy nie pasujące do naszego obrazu świata i to my czujemy wewnętrzną agresję. Znacie to odczucie? Zapewne większość z nas doznała go prędzej, czy później.

 Mam teraz na myśli sytuację, kiedy mówi to osoba którą trudno zlekceważyć, a nie ktoś w oczywisty sposób niekompetentny.

Często to rozdrażnienie bierze się stąd, iż ta wypowiedź uświadamia nam, że to my mamy tym razem tę przysłowiową ślepą plamkę, która uniemożliwia nam dostrzeżenie jakiegoś ważnego elementu rzeczywistości. Może też być tak, iż gdzieś w głębi ducha zdajemy sobie sprawę, że jesteśmy na niewłaściwej drodze, czy żyjemy innym życiem, niż naprawdę byśmy chcieli a tu prawda wali nas obuchem w głowę. Jeśli do tego dodamy odczucie bezsilności, względnie postrzeganą konieczność spełnienia norm narzuconych, bądź wytresowanych nam z zewnątrz, to mamy piękny, książkowy prawie przykład agresji.

Ta agresja (wszystko jedno, czy wewnętrzna, czy też manifestowana na zewnątrz) jest sama w sobie bardzo pożyteczna, bo jest to dla nas wyraźny sygnał ostrzegawczy, że z naszym życiem, lub naszym spojrzeniem na nie jest coś nie tak. I to pisząc „nie tak” nie mam na myśli jakiś zewnętrznych norm, czy oczekiwań, lecz te indywidualne kryteria, które drzemią głęboko w każdym z nas.

Możemy oczywiście ten sygnał zignorować i po uspokojeniu wzburzenia żyć dalej, jak gdyby nigdy nic. Możemy też podjąć odpowiednie, często nieprzyjemne działania i zbadać bliżej o co chodzi.

Wybór jak zawsze należy do każdego z nas, niemniej zastanowić się naprawdę warto.