Dziękuję Alex za post o komunikacji. Sądzę, że to dla wielu ludzi (dla mnie na pewno) trudny temat, popełniamy w nim, najczęściej nieświadomie, wiele błędów. Pisanie o komunikacji w postach jest jeszcze lepsze niż mówienie o tym na spotkaniach, ponieważ, zanim się nauczymy i wejdzie nam to w krew, można kilkukrotnie wrócić co jakiś czas do poprzednich postów i się skontrolować: czy już nie popełniam tych błędów?
Rozmowy telefoniczne to jeszcze trudniejszy temat: mamy tylko chwilę na przekazanie tego co ważne a niestety jakoś tak dużo czasu na popełnienie jakiegoś błędu/gafy. No i odpada sporo z komunikacji niewerbalnej, co utrudnia sprawę.
I jeszcze nastawienie odbierającego może być negatywne, gdyż np. ja niestety kojarzę coraz bardziej dzwonek telefonu (przynajmniej z nieznanego numeru) z rozmową typu „proponujemy Panu 100 minut do wszystkich sieci” albo „przygotowaliśmy ofertę kredytową na ile tylko Pan chce”.
Poproszę o więcej postów w tej tematyce.

Alex,
ten wpost to dla mnie strzal w dziesiatke! Od paru miesiecy zawodowo wykonuje i odbieram duzo ilosci rozmow telefonicznych. Nieswiadomie od jednego z kolegow z ktorym czesto rozmawiam przejalem jego pytanie „czy moge ci przeszkodzic na minutke”, teraz sie bede tego wystrzegal.

Jesli bys byl sklonny pociagnac temat telefonow to interesowaly by mnie jeszcze dwa tematy: jak grzecznie acz stanowczo odlozyc rozmowe na pozniej. Czasem odnosze wrazenie, ze niektorzy sie obrazaja, ze nie moge poswiecic im w tej chwili czasu („taki wazny, ze nie ma czasu ze mna rozmawiac”). Glownie chodzi o romowy zawodowe. Drugie pytanie o nawiazanie bardziej przyjaznego i mniej oficjalnego kontaktu z ludzmi ktorych rzadko lub nigdy nie spotykam osobiscie ale czesto z nimi telefonuje. Ciagle pytanie o pogode krore slysze u kolegow wydaje mi sie po jakims czasie irytujace. Przypuszczam, ze mozna to zrobic lepiej, tylko wlasnie jak?

@grzes
Nie kazdy ma ten luksus, ze moze nie odbierac telefonow (np. tel. ze szkoly, przedszkola lub tel. od klientow – czasem pilne, ze trzeba szybko reagowac, a czasem z malo waznymi pytaniami).

Pozdrawiam
Pawel

W Anglii pracowałem w agencji tłumaczeń i rozmawiałem chyba ze wszystkimi nacjami świata. W życiu nie pomyślałbym, że jest tyle sposobów rozpoczynania i prowadzenia rozmowy. W kulturze Brytyjczyków jest długi wstęp ocieplający przed przejściem do konkretów. Bardzo mi się ten zwyczaj podoba i bardzo mi go w Polsce brakuje. Kiedy do kogoś dzwonię i mnie nie zna lub nie poznaje, pierwsze co słyszę to chłodna nieufność, zamiast uprzejmego i życzliwego wysłuchania po brytyjsku. Niby wszyscy jesteśmy w Europie, ale różnice są dużo większe niż np. między stanami USA.

Alex,
dzięki za przypomnienie i uwrażliwienie na ważne rzeczy dotyczące komunikacji i pokazanie różnych możliwości.

Agnieszka,
Dla wielu osób brak kontaktu wzrokowego jest problemem. Jednak co do: „nie widzę twarzy rozmówcy. To mnie pozbawia bardzo dużej ilości informacji. Nie widzę co osoba robi, w jakim jest nastroju, jak wygląda jej sytuacja.”
– warto zastanowić się, czy naprawdę do tego, żeby się poprawnie (przynajmniej) komunikować jest nam taka wiedza potrzebna.
Według mnie niekoniecznie. Nie potrzebuję widzieć, co rozmówca robi ani w jakiej jest sytuacji – potrzebuję jedynie wiedzieć czy teraz ma czas/siłę/możność/możliwosć/ochotę na określoną rozmowę.
Jak to robić (a czego nie robić) – Alex podaje rozwiązanie.
To samo dotyczy nastroju – wystarczy sie wzajemnie informować, czy jest to dobry moment (uwzgledniajac np. nastrój) na taki a nie inny temat rozmowy.
Można to robić bardzo skutecznie wykorzystując komunikację werbalną.

Piszesz, że „tylko 7% komunikatu odczytujemy ze słów, reszta to sygnały niewerbalne, w przeważającej części mimika i język ciała” – rózne „procenty” rózni teoretycy wskazują. Mniejsza o to.
Według mnie można w prosty sposób uzupełniać niedobory tego pozawerbalnego kontaktu właśnie świadomie i w miarę precyzyjnie używając słów i komunikatów słownych. C
zęsto ludziom nie chce się po prostu pracować nad komunikacja słowną.

A przy tej okazji – możliwość błędnej interpretacji sygnałów niewerbalnych jest ogromna. Mam takie przekonanie, że łatwiej nauczyć się precyzyjnie komunikować za pomocą słów, niż opanować sztukę odczytywania sygnałów pozawerbalnych. One są bardziej zindywidualizowane niż wielu osobom się wydaje.

grzes,

co do Twojego zalecenia – skąd przekonanie, że to dobre w każdej sytuacji?

Odebranie telefonu i pytanie, czy możesz oddzwonić za x czasu jest w wielu przypadkach lepsze niż nieodbieranie telefonu. To moje przekonanie.
Co powiesz na to, ze gdyby naprawdę zajęci i aktywni ludzie stosowali zaproponowaną przez Ciebie zasadę, do raczej miałbyś marne szanse w ogóle się z nimi skontaktować telefonicznie?

Pozdrawiam, Ewa

@Ewa W.

Napisałaś: „Czy to naprawdę istotne, ile osób podziela Twoją niechęć do rozmów telefonicznych?
O czym miałoby to świadczyć i w czym pomóc?”

Mogłoby pomóc. Jeżeli dużo to nie wiem czy dobrą praktyką jest dzwonienie do ludzi w celu przeprowadzenia rozmowy o tym co słychać. Jedyne co bym poczuł słysząc przez telefon takie pytanie to dyskomfort. A telefonując do kogoś nie chcemy wywoływać w nim takich uczuć, prawda?

Wiem, że to nie temat powyższego posta, ale Alex praktykę telefonowania do znajomych, nie tylko gdy mamy konkretną sprawę, rekomendował. Stąd moje nawiązanie do samej przyjemności związanej z rozmową telefoniczną.

Drugą kwestią jest uczynienie z rozmów telefonicznych swobodną formę komunikacji, którą proponujesz. Zgadzam się. Chyba nawet wiem jak to zrobić. Pomimo to może mi coś doradzisz? ;-)

Pozdrawiam,
Paweł Kuriata.

Witam,

Osobiście bardzo lubię posty Alexa dot. komunikacji. Dla mnie są one najlepszą częścią tego bloga (choć inne aspekty też są wyśmienite).

Ponieważ dość dużo wykonuje i odbieram telefonów w mojej pracy nauczyłem się zadawać pytania przed rozmową „Czy mogę Pani/Panu/Ci chwilkę zająć?”, bo dość szybko zdałem sobie sprawę, że rozmówca może być akurat na ważnym spotkaniu lub pochłonięty czym innym, co znacznie ogranicza szanse sesnownego załatwienia sprawy czy uzyskanie przemyślanej odpowiedzi. Faktycznie tego typu pytanie znacznie ułatwia rozmowę i pozwala w znaczny sposób uniknąć sytuacji, gdy rozmówca jest w jakiś sposób nieobecny lub podświadomie próbuje mnie zbyć. Zadanie tego pytania powoduje, że osoba do której dzwonię poprzez świadome wyrażenie zgody lepiej nastawia się na słuchanie i rozmawianie ze mną.

Natomiast czasem mam sytuacje odwrotne: dzwoni klient (bywa że się nawet nie przedstawia) gdy ja jestem czymś pochłonięty i od razy zaczyna przedstawiać swoją sprawę, która rzadko ma charakter niecierpiący zwłoki. Gdy mówię mu, że oddzwonię za chwilę, to on mi mówi „ok, ja tylko chciałem/chciałam powiedzieć, że….” i dalej nawija, w zasadzie często ignorując moje pytania czy uwagi :/. Nie jest dużo takich klientów, niemniej są tacy. Jedyne co stosuję wobec nich, to bezwzględne nieodbieranie telefonów od nich poza godzinami pracy biura (na tyle mogę sobie pozwolić bez znacznych konsekwencji) oraz staranie się o uprzedzanie ich telefonów i dzwonienie do nich w dogodnym dla mnie czasie.

Chciałbym jeszcze zadać pytanie Alexowi i czytelnikom odnośnie następującego fragmentu z posta:
„Nie zaczynam też pytaniem „ile masz czasu?”, bo to jako wstęp może zabrzmieć dla drugiej strony jak przesłuchanie, a tego na pewno nie chcemy.”
W jaki sposób można rozróżnić, jakie pytania mogą mieć dla rozmówcy charakter inkwizycyjny, a jakie bedą odebrane jako wyraz szczerego zainteresowania rozmówcą?

Pozdrawiam serdecznie
Maciek :)

Alex napisałeś, że w dalszej części rozmowy, nie wypytujesz o problemy danej osoby.
Ja właśnie mam z tym problem, często po takich rozmowach, mowa tutaj o ludziach, których znam, mam odczucie, że zadzwoniłem, załatwiłem co miałem załatwić i cześć, nie wykazałem zainteresowania drugą osobą, nie zapytałem choćby co słychać, czy co u Ciebie?

Alex,

Bardzo fajnie ujęty temat, bo już od jakiegoś czas szukałem nowej formuły pytania „czy nie przeszkadzam?”. Ten poradnik na pewno się przyda do nawiązywania nowych znajomości, jak i podtrzymywania obecnych.

PawelI

Pozwalam sobie odnieść się do Twojego pytania, skierowanego do Aleksa.

Napisałeś: „Czasem odnosze wrazenie, ze niektorzy sie obrazaja, ze nie moge poswiecic im w tej chwili czasu (“taki wazny, ze nie ma czasu ze mna rozmawiac”).”

Osobiście, nie widzę sensu podtrzymywania znajomości z ludźmi, którzy nie rozumieją podstawowych potrzeb innych ludzi. Po wnikliwej lekturze blogu Aleksa, nawet nie zamierzam im tego tłumaczyć.

„Drugie pytanie o nawiazanie bardziej przyjaznego i mniej oficjalnego kontaktu z ludzmi ktorych rzadko lub nigdy nie spotykam osobiscie ale czesto z nimi telefonuje. Ciagle pytanie o pogode krore slysze u kolegow wydaje mi sie po jakims czasie irytujace. Przypuszczam, ze mozna to zrobic lepiej, tylko wlasnie jak?”

Pytanie o pogodę może być irytujące, jeżeli stosujemy je w stosunku do tej samej osoby wielokrotnie. Jest cała masa pytań otwartych i uniwersalnych tematów. Na początku, można je wypróbować na … sobie.

Myślę, że szczere zainteresowanie drugą osobą ma prawo pomóc także podczas telefonowania. Warto zbierać informacje o ludziach, oczywiście zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych. :)

Pozdrawiam serdecznie,

Sokole Oko

@Paweł Kuriata

Piszesz: „Zatem wszystkie pytania typu:
– co porabiasz
– co słychać
– co dobrego u ciebie słychać
– jak się masz
– jak leci
– co tam
– co nowego u ciebie.
Zadane przez telefon nie pomogłyby w nawiązaniu dobrych relacji ze mną.”

Dałeś mi dobry fundament do kilku przemyśleń. Potrafię sobie wyobrazić, że różni ludzie mogą mieć bardzo różne standardy i różnie reagować na takie pytanie, jako „opening” rozmowy telefonicznej. Potrafię sobie jednak też wyobrazić kilka różnych scenariuszy, gdzie pojawienie się takiego pytanie jest dla mnie całkowicie w porządku, jako mały wstęp do rozmowy.

Wyobraź sobie sytuację, w której:
1) Twój rodzic, przyjaciel – ktoś kogo uważasz za osobę bliską żyje w innym kraju niż Ty.
Albo
2) Twój partner/partnerka mieszka w mieście znacznie oddalonym od miejsca Twojego zamieszkania. Wasze sprawy zawodowe pozostają w osobnej gestii każdego z was i nie przeplatają się one.

Twoją intencją jest utrzymywanie kontaktu z tą osobą. Realia wyglądają tak, że z różnych względów (czy to geograficznych, czy czasowych) widujecie się raz na kilka tygodni/miesięcy.
Jakie konkretne pomysły na podtrzymywanie tego kontaktu masz w przedstawionych przeze mnie sytuacjach, jeśli jak sam napisałeś: „innymi słowy nie chciałbym aby ktoś do mnie dzwonił bez żadnej konkretnej sprawy, bo wszystkie rozmowy staram się skrócić do niezbędnego minimum” oraz „zatem wszystkie pytania typu: – co porabiasz (…)zadane przez telefon nie pomogłyby w nawiązaniu dobrych relacji ze mną”.

Interesuje mnie to szczególnie o tyle, o ile dość stanowczo określiłeś, czego nie lubisz, to już jednak nie zaproponowałeś konkretnych rozwiązań.

Swoją drogą, bardzo ciekawie i wnikliwie odniosła się do Twojego komentarza Ewa W.

Ewo, dziękuję za Twoje dwa ostatnie komentarze, są one dla mnie bardzo wartościowe i świetnie pokazują z jaką dbałością o szczegóły podchodzisz do kwestii komunikacji. Szalenie mi się takie podejście podoba :-). Zresztą to nie pierwszy raz, kiedy Twoje komentarze w mojej ocenie wnoszą wyjątkową wartość do dyskusji. Myślę, że tę uwagę mogłabym spokojnie odnieść do wszystkich Twoich wypowiedzi zamieszczanych tutaj, ale to już taka dodatkowa dygresja :-).

Paweł Kuriata, rzeczywiście nie zrozumieliśmy się ;). Chodziło mi o to, co Tobie przeszkadza w tym, że ktoś do Ciebie telefonuje z pytaniem „co słychać”. Po Twoim ostatnim poście, rozumiem, że chodzi o to, że wolisz jak ktoś dzwoni w konkretnej sprawie.

Ewa W., gdy napisałam o poznawczej empatii miałam na myśli zrozumienie, że rozmówca nie widząc co robimy, nie wie o jakim dołku mówimy. I nie będzie wiedział dopóki mu nie powiemy. Tylko tyle i aż tyle. Empatia poznawcza nie polega na „wymyślaniu”, co ktoś może sobie pomyśleć albo poczuć. Ale np. na zdaniu sobie sprawy, że słowo „dołek” jest wieloznaczne i że rozmówca nie ma kompletu informacji, żeby prawidłowo (czyli zgodnie z intencją nadawcy) zrozumieć komunikat.
Zwróć też proszę uwagę, że nie pisałam, że kontakt wzrokowy „warunkuje” rozumienie, ale że widzenie osoby i jej sytuacji (to więcej niż sam kontakt wzrokowy) ułatwia zrozumienie. Takie jest moje doświadczenie. Jestem też świadoma, że można zadać pytania dodatkowe (o czym też napisałam w poprzednim poście), ale to jest właśnie ten dodatkowy wysiłek, którego przy kontakcie bezpośrednim często nie ma.
Jeśli słysząc „jestem w dołku” widzę jednocześnie lecący w dół kurs akcji firmy rozmówcy to na pewno nie zadam mu żadnego żartobliwego pytania „kopałaś się”. Od razu wiem, że jakiekolwiek żartobliwe pytania są w tej sytuacji nieodpowiednie. Przez telefon tego nie wiem. A w tej sytuacji takie żartobliwe pytanie mogłoby być źródłem dalszych nieporozumień.

Pozdrawiam
Agnieszka

Ewo W.,
zastanawiam się: do czego zmierzasz? Ja opisuję moje doświadczenie: że łatwiej mi rozmawiać twarzą w twarz.

Napisałaś „Naprawdę? A może zbyt często jednak ulegamy takiemu złudzeniu?” Dla mnie to nie jest złudzenie. Rzeczywiście łatwiej mi rozmawiać twarzą w twarz. Tak to dla mnie działa. Zakładam, że nie kwestionujesz mojego doświadczenia, a opisujesz po prostu swoje?

„Jeśli dla kogoś dopytanie to wysiłek, to cóż – może się przecież nie wysilać. Jego wybór.” To zdanie zupełnie nie odzwierciedla tego, co napisałam. Napisałam „dodatkowy wysiłek, którego przy kontakcie bezpośrednim często nie ma”. Absolutnie nie ma tu mowy o niechęci do wysilania się. Jest jedynie stopniowanie wysiłku, które przy kontakcie telefonicznym jest dla mnie większe.

Pozdrawiam
Agnieszka

Agnieszko M,
Nie zamierzam dyskutować z Twoim osobistym doświadczeniem ani mu zaprzeczać.

Dla mnie jednak dopiero teraz wybrzmiało to, co jest Twoim doświadczeniem: „łatwiej mi rozmawiać twarzą w twarz”. Ok. Przyjmuję to. Skoro nie pytasz, jak to zmieniać, to znaczy dla mnie, ze nie masz takiej potrzeby.

Wcześniej pisałaś w sposób, który dla mnie był przedstawianiem poglądów a nie osobistych doświadczeń. Np.”Jestem też świadoma, że można zadać pytania dodatkowe (o czym też napisałam w poprzednim poście), ale to jest właśnie ten dodatkowy wysiłek, którego przy kontakcie bezpośrednim często nie ma.” – gdzie tu jesteś TY i Twoje doświadczenie?

A wcześniej np.: „Empatia poznawcza nie polega na “wymyślaniu”, co ktoś może sobie pomyśleć albo poczuć. Ale np. na zdaniu sobie sprawy, że słowo “dołek” jest wieloznaczne i że rozmówca nie ma kompletu informacji, żeby prawidłowo (czyli zgodnie z intencją nadawcy) zrozumieć komunikat.”.

A gdzie tu jesteś TY?

Odbieram takie wypowiedzi jako przedstawienie poglądów, a z poglądami dyskutuję. Nie z doświadczeniem, odczuciami czy emocjami.

Serdeczności, Ewa

Około dwóch miesięcy temu sam zastanawiałem się nad tematem rozmów telefonicznych (w ogólnym pojęciu, komunikacji synchronicznej), choć moje wnioski i sugestie odbiegają w bardziej radykalnym kierunku od waszych (w tym Aleksa) zaleceń.

Po pierwsze: telefon, jak każda inna forma komunikacji synchronicznej (komunikator, rozmowa osobista) wymaga poświęcenia czasu przez obie strony w tym samym momencie. Stąd – o ile to możliwe – unikam rozmów telefonicznych jeśli sprawę da się załatwić listownie/mailem. Ponadto, uważam że bardzo nietaktownym jest dzwonienie bez przynajmniej wcześniejszej zapowiedzi (najlepiej umówienia) rozmowy telefonicznej, lub przynajmniej uzasadnionego oczekiwania takowej. Zawsze lepiej wspomnieć rozmówcy, czego dotyczy sprawa i pozwolić się przygotować do rozmowy. Oczywiście pomijam tu przypadki nagłe.

Po drugie: jakkolwiek byśmy nie prowadzili niezapowiedzianej rozmowy, zawsze jesteśmy intruzem i w pewnym stopniu zaburzamy plan dnia osoby, do której dzwonimy. Dlatego też – jeśli połączenie jest niezbędne – dobrze jest założyć, że rozmwówca akurat nie ma dla nas czasu i chce błyskawicznie przebrnąć przez temat. Jeśli w toku rozmowy wyjdzie, że jest inaczej, wtedy większa ekspresywność nie powinna przeszkadzać.

Po trzecie: czerwona słuchawka i poczta głosowa to jedne z najlepszych wynalazków telekomunikacji. Fakt, potrzeba trochę czasu, żeby nauczyć nasze otoczenie, że w ważnych sprawach oddzwaniamy (i oddzwaniać należy), natomiast może się zdarzyć, że akurat telefonu nie odbierzemy. Sam praktykuję trzymanie telefonu wyciszonym większość czasu, wyłączając go gdy nie mam żadnej możliwości odbierania połączeń (spotkania służbowe itp.), włączając dźwięki, gdy spodziewam się rozmowy. Gdy akurat nie chcę/nie mogę rozmawiać, odrzucam połączenie i od razu (w czasie, gdy rozmówca nagrywa się na pocztę) piszę SMSa o treści „Cześć, nie mogę teraz odebrać, odsłucham Twoją wiadomość i skontaktuję się o XX:XX, jeśli to będzie możliwe.” Dzięki temu moja organizacja dnia się nie rozsypuje, a komunikacja z ludźmi ciągle jest utrzymana na przyzwoitym poziomie.

Zauważyłem też tendencję w przypadku rozmów czysto biznesowych i m.in. krajów skandynawskich czy Niemiec – tam każda rozmowa telefoniczna jest umawiana wcześniej, z przesłaniem agendy i/lub tematu rozmowy. Bardzo żałuję, że ten zwyczaj w Polsce jest niezbyt popularny, ułatwia sprawne rozwiązanie problemu (obie strony mają czas przygotować się do rozmowy i od razu udzielić potrzebnych informacji).

Dzień dobry Wszystkim,

Bardzo podoba mi się powyższy post. Chcę w tym temacie podzielić się własnymi refleksjami. Spontaniczne telefony mogą sprawić (mnie często sprawiają) dużą przyjemność. Podstawową funkcją telefonu jest możliwość przeprowadzenia rozmowy, a nie napisania sms-a. Wysłanie sms-em pytania przed rozmową o to, czy i kiedy można się ze mną skontaktować, uważam za zbędne (chyba, że jest to nietypowa pora lub jeśli kontakt wymaga, z mojej strony, specjalnego przygotowania merytorycznego). Nawiązuję w ciągu dnia dość dużo rozmów telefonicznych, więc odpowiadanie na sms-y dotyczące tychże rozmów jest dla mnie niepotrzebnym przekombinowaniem, ponieważ mogłabym się pogubić w tym co, kiedy i komu odpisać. Odpowiedzieć, że oddzwoni się później to najprostsza, moim zdaniem, metoda. Jeśli naprawdę nie mogę odebrać, nie odbieram i oddzwaniam później. Oddzwaniam zawsze, nawet pod nieznany numer. Często toczyłam dyskusje ze znajomymi czy jest to konieczne – oddzwonienie wówczas, gdy nie wiemy, kto do nas dzwoni. Pomijam fakt, że dobrze jest nie oddzwaniać na nietypowe numery lub zaszyfrowane ze względu na możliwość oszustwa. Czy są jakieś reguły w tym względzie? Zasady savoir-vivre’u na ten temat, z tego, co wiem, nie są jednoznaczne. Jak to jest u Was? Oddzwaniacie na numery nieznane lub zaszyfrowane? :) A czy w ogóle oddzwaniacie? Pytam, zastanawiając się „głośno”, że przecież nie zawsze to, co „wypada”, jest obowiązkowe.

Pozdrawiam,
Magda

Maciek K piszesz: „“Nie zaczynam też pytaniem „ile masz czasu?”, bo to jako wstęp może zabrzmieć dla drugiej strony jak przesłuchanie, a tego na pewno nie chcemy.”
W jaki sposób można rozróżnić, jakie pytania mogą mieć dla rozmówcy charakter inkwizycyjny, a jakie bedą odebrane jako wyraz szczerego zainteresowania rozmówcą?”

Z mojej perspektywy samo pytanie „ile masz czasu” brzmi bardzo jednostronnie bez najmniejszego pokwapienia się na wyjaśnienie swoich intencji/powodów telefonu. Odebrałabym to jako próba „przejęcia dowodzenia” (najpierw JA poznam warunki rozmowy, żeby o niej zdecydować) i zadbanie o własny interes w rozmowie, zamiast skupienia się na wymianie i komunikacji. W moim wykonianiu wyglądałoby to raczej „hej, chciałam pogadać w sprawie X (lub: dawno Cię nie słyszłam i chciałam po prostu pogadać), miłabyś teraz czas (/dysponujesz czasem) na taką rozmowę?”, czyli staram się stawiać osobę, z którą rozmawiam na podobnym poziomie posiadanych informacji.
Wyjątkiem chyba byłaby rozmowa z bliskimi osobami, co do których mam zaufanie w daniu im takowej chwilowej „kontroli informacyjnej”.
Czy podzielenie się swoimi wrażeniami w jakiś sposób Ci pomogło? :)

Agnieszka M.
Jeśli chodzi o przytoczone przez Ciebie „jestem w dołku” to np. mi ta wieloznaczność bardzo się podoba :) Uważam, że wieloznaczność interpretacji daje możliwość do podjęcia żartów, czy nadania interesującego kierunku rozmowie. I nawet, gdyby hipotetycznie ktoś chciał wyrazić, że boryka się z jakimiś problemami, to poczucie humoru i kreatywność tworzy bardziej przyjazną i swobodną atmosferę do dzielenia się nimi.

Od siebie dodam, że BARDZO nie lubię pytań typu „co słychać/ co u ciebie/ jak leci” itp. bo są właśnie zbyt ogólne, dla mnie nie budują żadnej podstawy do wymiany zdań. Najczęściej wtedy odpowiadam równym ogólnikiem i niespacjelanie „zapraszająco” do rozmowy. W zasadzie przerzucam wtedy odpowiedzialność za rozwijanie rozmowy na drugą stronę (zadającą pytanie) i spotykam się, że najczęściej druga strona nie jest w stanie kontynuować rozmowy.
Nie wiem czy problem komunikacyjny leży po mojej stronie (niepodejmowanie rozmowy po zbyt ogólnych pytaniach), czy raczej drugiej osoby (nieumiejętność konkretyzowania rozmów).
Po prostu cenię sobie rozmowy mocno zindywidualizowane, które jako „wstępniakiem” posługują się konkretną wiedzą na temat danej osoby, jej preferencji, charakteru, zainteresiwań itp.
Oczywiście tyczy się to tylko rozmów osobistych.

Alex
Odniosę się do przytoczonych przez Ciebie dialogów „konfrontując” je ze swoim podejściem :)

Ty: „Witaj/dzień dobry/ cześć X…..”
X: „Cześć, co słychać?”
Ty: “Wiesz, jestem teraz zajęty” – maksymalnie ograniczasz Twoją wypowiedź, aby jak najszybciej wrócić do swojego toku rozumowania
X: „A co takiego robisz/ a czym jesteś zajęty?”

Brzmi to na tyle absurdalnie, że nie wyobrażam sobie z tego nie żartować i najprawdopodobniej pierwszą moją reakcją byłby śmiech :D Moja odpowiedź to (z rozbawieniem) „czymś bardzo ciekawym i jeszcze bardzej zajmującym, jeśli rozumiesz co chcę przekazać” lub „chętnie bym Ci opowiedziała, co mnie zajmuje, gdybym się tym nie zajmowała”.

Ty: „Witaj/dzień dobry/ cześć X…..”
X: „Cześć, co słychać?”
Ty: „pracuję nad tematem QQQ/ relaksuję się”
X: „ A co nowego jeśli chodzi o problem Z?”

A jak odniósłbyś się do odpowiedzi: „Mam parę pytań/chciałam dopytać o kwestię/interesuje mnie Z, masz teraz ochotę o tym porozmawiać?”, lub „Rozumiem, czy w związku z tym rozmowa o Z byłaby teraz przez Ciebie mile widziana?”. Z jednej strony są one także przypomnieniem o Z, ale forma pytań wydaje mi się być bardzo stosowna i moim wykonaniu pewnie tak by to wyglądało.

Ty: „Teraz mam małą chwilkę, co mogę dla Ciebie zrobić?”
X: „Dlaczego nie mogłeś odebrać wcześniej/ co porabiasz?”

W przypadku rozmów z bliskimi często pytam w taki sposób, bo po prostu ciekawi mnie co aktualnie pochłania tę osobę i takie pytania w stosunku do mnie też traktuję „normalnie”. Gdyby chodziło o osoby dalsze, z którymi nie mam ochoty z taką swobodą dzielić się swoimi zajęciami, pewnie na swój sposób odpowiedziabym żartem np. „musiałam znaleźć budkę telefoniczną, żeby zakryć strój suberbohatera, a z budkami na mieście już coraz gorzej”. Raczej nie daje to możliwości drugiej osobie do drążenia tematu :)

Do niedawna raczej nie lubiłem rozmów przez telefon, szczególnie z osobami obcymi. Ostatnio jednak zmieniam niekorzystne przyzwyczajenia, więc także korzystam więcej z telefonu. I jak podszedłem do niego jak do przyjaciela a nie wroga, to okazało się, że wcale nie taki diabeł straszny :)
Ba nawet niektórzy ludzie, których nie znam okazują się być mili przez telefon!

Ostatnio zależało mi na uczestnictwie w pewnej imprezie, gdzie bilety dawno się już skończyły, a długość listy rezerwowej nie dawała nadziei. Jednak wystarczyło porozmawiać z bardzo sympatyczną Pani organizator i zadać jedno otwarte pytanie: Naprawdę chcę uczestniczyć w tej imprezie. Co mogę zrobić, aby dostać bilet na nią?
Na co miły głos po drugiej stronie mi odpowiedział: Panie Wojtku, pan nic nie może już zrobić. Ale za to ja mogę dla pana :)
I wczoraj dostałem potwierdzenie mailem, że już mam miejsce.

Muszę poćwiczyć, aby takie rzeczy zdarzały mi się częściej.

Ewo,

Też miałem okazję utrzymywać znajomość zdalnie, głównie za pomocą telefonu, prowadząc rozmowy trwające do kilku godzin. Istotną sprawą tutaj jest fakt, że „tematem rozmowy” było w gruncie rzeczy podtrzymanie znajomości, co – jako temat (podejrzewam) domyślny i oczywisty – nie wymagało jawnego podania samego tematu czy agendy (z braku takowej). Wcześniejszy SMS z pytaniem o dostępność pozwala też oszacować (mniej-więcej), że rozmowa zajmie więcej niż kilka minut – w końcu to nie pierwszy taki telefon – dzięki czemu np. nie dzwonicie do siebie stojąc w kolejce do sklepu.

W przypadku niebiznesowych rozmów agenda ma sens, jeśli przynajmniej jeden z tematów jest wcześniej znany i wcześniejsza wzmianka pozwoli rozmówcy nawet pobieżnie i przy okazji innych czynności zastanowić się nad tematem, co ziwększa efektywność i jakość komunikacji (więcej treści i przemyślanych pomysłów w trakcie rozmowy). Przykładowo: SMS o treści „Zastanawiam się, gdzie wybrać się na wakacje; mogę zadzwonić za godzinę?” jest moim zdaniem lepszy niż napisane w tej samej sprawie samo „Mogę zadzwonić za godzinę?” – wspomniany wcześniej temat niemal automatycznie nasuwa na myśl potencjalnie ciekawe kierunki wyjazdu wakacyjnego, w trakcie innych czynności (np. gotowania, zakupów) pozwala zastanowić się, co możemy zaproponować rozmówcy, czy nawet jakie – według naszej wiedzy – ma preferencje wakacyjne.

Mówiąc „plan dnia” mam na myśli właśnie plan dnia – poza pracą jest jeszcze kilka innych czynności do wykonania, często w ustalonych ramach godzinowych (większość sklepów nie jest całodobowa, sąsiedzi nie przepadają też za pralką działającą w środku nocy); zwykłe uprzedzenie o rozmowie pozwoli przeorganizować/przesunąć te czynności tak, aby nie kolidowały z rozmową. Dotychczas, większość niezapowiedzianych rozmów miała zwyczaj zdarzać się w momentach niezbyt dogodnych (kolacja, dojazd z pracy, zakupy) – zwykłe uprzedzenie kwadrans wcześniej pozwoliłoby mi lekko przeorganizować najbliższą godzinę-dwie.

Magdaleno,

W przypadku krótkich rozmów uprzedzanie SMSem czy w inny sposób to zwykle przerost formy nad treścią – jeśli rozmowa zajmie dosłownie chwilę (co wnioskuję z „Nawiązuję w ciągu dnia dość dużo rozmów telefonicznych” – podejrzewam, że spora część tych rozmów trwa do 10 minut), przeczytanie SMSa i zastanowienie się, w jakiej sprawie będziesz dzwonić, może zająć rozmówcy więcej czasu niż sama rozmowa. Metoda GTD sugeruje, żeby sprawy krótsze niż 2 minuty załatwiać od ręki – w przypadku telefonów też można to stosować (jeśli ktoś naprawdę nie może rozmawiać, nie odbierze lub odrzuci połączenie).

Nie zgodzę się natomiast z wysyłaniem SMSa w przypadku nietypowej pory rozmowy – obecnie telefony mają tyle możliwości selektywnego wyciszania (poczta głosowa, wyciszenie telefonu, wyciszenie dzwonków dla kontaktu/grupy), że – według mnie – obowiązek regulowania właściwej pory kontaktu leży po stronie odbierającego. Nie znaczy to oczywiście, że dzwonię do ludzi w środku nocy. :) W moim przypadku jednym z efektów takiego podejścia do dostępności (znanego m.in. z komunikatorów internetowych) jest druga karta SIM, w stale włączonym telefonie, przeznaczona wyłącznie do służbowych spraw alarmowych.

Oddzwanianie stosuję tylko w jednym przypadku – gdy dzwonię z odpowiedzią na wiadomość pozostawioną na poczcie głosowej lub przesłaną SMSem (ciągle uczę moje otoczenie, że nagranie się na pocztę nie boli ;) ), w przypadku nieodebranych połączeń zazwyczaj odsyłam SMSa o treści podobnej do „Przepraszam, nie mogłem odebrać. Jeśli mnie potrzebujesz – jestem dostępny teraz, możesz dzwonić.” Ogólnie trzymam się zasady minimalnego możliwego ingerowania w życie innych ludzi – jeśli ktoś chce się ze mną skontaktować, potrzebuje tylko okazji (stąd informacyjny SMS); jeśli nie – oddzwanianie tym bardziej nie ma sensu.

Diana Cz., Maciek K.,

Pytanie „ile masz czasu?” traktuję jak zapowiedź zajęcia całego dostępnego czasu rozmową (prawo Parkinsona działa i w tym przypadku), gdy – z korzyścią dla wzajemnej komunikacji – można rozmowę przeprowadzić krócej. Najlepszym pytaniem o możliwość rozmowy, z jakim miałem do czynienia, jest „Czy mogę zająć Ci teraz X minut?” – sugeruje pilność sprawy („teraz”), a dodatkowo pozwala od razu oszacować, czy taki przedział czasowy jest dostępny. W rozmowach towarzyskich takie pytanie brzmi dziwnie, zwykle zastępuję je czymś zbliżonym do „Cześć, mam nadzieję, że możemy chwilę porozmawiać.”

Last but not least, jeśli tylko mam wybór pomiędzy zadzwonieniem do kogoś a napisaniem maila, w większości przypadków wybiorę drugą opcję – mail daje obu stronom poczucie większej kontroli nad rozmową (można przeczytać całą wiadomość przed wysłaniem, pod ręką mamy archiwum rozmowy), jednocześnie nie wywierając tak dużej presji jak kontakt w czasie rzeczywistym.

Pozdrawiam,
Bogumił

Bogumił Wiatrowski,

Dziękuję za Twoje ustosunkowanie się do mojej wypowiedzi.
Zaskoczyły mnie Twoje słowa: „Ogólnie trzymam się zasady minimalnego możliwego ingerowania w życie innych ludzi…” Gdybyśmy wszyscy przyjęli taką zasadę, to, czy nie uważasz, że życie byłoby bardzo smutne? A na czym to minimalne ingerowanie polega? Jeżeli, Twoim zdaniem, to dobra zasada, to mam prośbę: uzasadnij z jakiego powodu.

Pozdrawiam,
Magda

Witajcie

Alex
dziękuję za Twoją odp. tutaj:
http://alexba.eu/2012-11-24/szacunek-i-zaufanie-u-innych/zanim-zatelefonujesz/#comment-113015 (na końcu)
1) Piszesz: „pytanie z zewnątrz narusza ten stan.”
Zacząłem na to zwracać uwagę. Czasem jednak chcę wiedzieć co u drugiej strony, zwłaszcza jeśli wiem (zwłaszcza od niej) jak sobie radzi/poradziła z nieciekawym czasem/problemem. Jak wtedy pasuje użycie Twoich pytań:
„czy jest coś, co ja dla Ciebie mogę zrobić?”, albo „jeśli jest coś, co ja dla ciebie mogę zrobić, to bardzo proszę powiedz mi/ daj mi znać””?
Czy to już jest neutralne, nienaruszające wolności 2 strony?
Jeśli te pytanie nie pasują to jak nawiązać i kiedy rozmowę w danym przykrym temacie?

2) Już nie przepraszam, za to, że przeszkadzam :)

Agnieszka M.
pytasz:

„Piotr Stanek, jakie według Ciebie robię założenia w przykładzie z dołkiem?”
komentarz do którego się odniosłem:
http://alexba.eu/2012-11-24/szacunek-i-zaufanie-u-innych/zanim-zatelefonujesz/#comment-112992

piszesz:
„jeśli zapytam kogoś “Czym teraz się zajmujesz? Co teraz robisz?” i dostanę odpowiedź “Właśnie jestem w dołku”, to taką odpowiedź można różnie rozumieć.” i to co dalej napisałaś to są założenia.

pozdrawiam serdecznie
Piotr

Piotrze Stanek,
w komentarzu, który zalinkowałeś, podaję różne przykłady znaczenia sformułowania „jestem w dołku”. Celem było pokazanie, że kontakt twarzą w twarz (dzięki możliwośći obserwacji mimiki rozmówcy, języka ciała, jego sytuacji itp.) dostarcza większej liczby informacji (bez potrzeby dodatkowych pytań) niż kontakt telefoniczny (tutaj – w kontekście przykładu z dołkiem – uzyskanie tych samych informacji wymaga dodatkowych pytań).

Łukaszu O.
z Twojej wypowiedzi nie bardzo rozumiem na czym polega ten rzekomo „poważny błąd”, który miałabym popełnić – jeśli masz zamiar wykazywać mi „poważne błędy” to proszę o lepsze uargumentowanie swojej wypowiedzi. W przeciwnym wypadku uznam, że popełniasz „poważną niegrzeczność”, a z taką osobą ja nie mam ochoty dyskutować.

Przykład sformułowania „Zaraz Cię uduszę” doskonale pokazuje jak duża jest rola komunikacji niewerbalnej. W zależności od tonu wypowiedzi, te same słowa będą miały bardzo różne znaczenie.

Pozdrawiam
Agnieszka

Magda,

W kwestii formalnej, bo napisałaś: „Numer telefonu »zaszyfrowany« do dziś znaczył dla mnie tyle, co »niezidentyfikowany«.

Dziś, jest tego sporo więcej! :)

Nieznany – nie znam numeru dzwoniącego (ale mogę oddzwonić, jeżeli nie jest zaszyfrowany).

Zaszyfrowany – zatarte niektóry cyfry lub całkowicie zmieniony (udaję, że się nie ukrywam).

Niezindentyfikowany – ukryty numer dzwoniącego, dzięki usłudze CLIR lub równorzędnej (otwarcie się ukrywam).

Zachęcam do przyjrzenia się innym, ciekawym usługom telekomunikacyjnym, które mają koncepcyjne odpowiedniki w internecie.

Pozdrawiam,

Sokole Oko

Ileż to można popełnić faux pas przy tak codziennych czynnościach!

Dziękuję ALEX
za ten post.

Od dwóch miesięcy sukcesywnie przeglądam bogatą treść Twojego bloga
i dzielę się nią ze znajomymi. Jednocześnie widzę, że konsumpcja tak obszernej wiedzy trochę czasu mi zajmie, dlatego tym bardziej doceniam Twój wkład energetyczny i czasowy w stworzenie swojego własnego exegi monumentum :)

Pozdrawiam słonecznie!